Πήγε για ψάρεμα ο πατέρας μου και έπιασε τσιπούρες. Ο φίλος του έπιασε 2 χταπόδια και το ένα το έδωσαν σε μένα. Eιλικρινά σας λέω παρόλο που δεν έχω θέματα με το πως να πιάσω, να καθαρίσω και να κόψω κάτι που κάποτε ήταν…ζωντανό, όταν έβαλα το χταπόδι πάνω στον πάγκο της κουζίνας και είδα τα ματάκια του, το λυπήθηκα. Όχι που θα το φάω, όχι, δεν μπορώ και ούτε θέλω να μπω στη διαδικασία να γίνω χορτοφάγος αλλά εννοείται σέβομαι όλους αυτούς που είναι, μεγάλο θέμα πάω να ανοίξω. Kαι είχα εκεί το χταπόδι πάνω στον πάγκο, με απλωμένα τα πλοκάμια του, να το κοιτάω και να με “κοιτάει” με τα θλιμμένα ματάκια του… Είναι κάτι στα μάτια γενικά που προκαλεί συναισθηματική φόρτιση.
Το χταπόδι είναι μαλάκιο με 8 πλοκάμια και ανήκει στην οικογένεια των κεφαλόποδων. Αυτό που διάβασα και βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι έχει εννέα εγκέφαλους. Οι οχτώ ελέγχουν τα πλοκάμια και ο ένατος κάνει όλες τις υπόλοιπες δουλειές. Ο κεντρικός εγκέφαλος έχει πολύ ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα και η όραση του χταποδιού είναι οξεία και πολύπλοκης δομής, παρόλα αυτά όμως η αφή θεωρείται σημαντικότερη από την όραση. Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από 3 καρδιές από τις οποίες οι δύο ωθούν το αίμα στα βράγχια και η τρίτη στο υπόλοιπο σώμα.
Η ερωτική συνεύρεση στα χταπόδια είναι πολύωρη. Το αρσενικό χταπόδι τοποθετεί το σπερματοφόρο πλοκάμι που παίζει το ρόλο του φαλλού στο σώμα του θηλυκού και περιμένει την κατάλληλη στιγμή για ν’ αφήσει τα σπερματοζωάριά του να γονιμοποιήσουν τα ωάρια το οποίο μπορεί να διαρκέσει πολλές ώρες. Το γονιμοποιημένο θηλυκό χταπόδι γεννά δεκάδες χιλιάδες αβγά, που τα επωάζει από τέσσερις έως πέντε μήνες. Κατά τη διάρκεια της επώασης και λόγω της προσοχής που δίνει στα αυγά του, δεν τρώει. Τα χταπόδια αυτά τα λέμε “αποχυμένα” και είναι εμφανώς αδυνατισμένα.
Κατά μήκος των πλοκαμιών, το χταπόδι φέρει μικρές βεντούζες που το βοηθούν να παγιδεύει την τροφή του, να κινείται με ευκολία σε όλων των ειδών τις υποβρύχιες επιφάνειες αλλά και να προσελκύει μικρά όστρακα και πετραδάκια, προκειμένου να καλύψει τη φωλιά (θαλάμι) του. Κάποια χταπόδια έχουν τις βεντούζες στη σειρά ανά δύο ενώ κάποια άλλα σε πιο άναρχη διάταξη, όπως αυτό της φωτογραφίας, το οποίο μάλλον είναι αρσενικό. Βέβαια πέρα από το αν ξέρουμε να αναγνωρίζουμε τα αρσενικά από τα θηλυκά δυστυχώς δεν γνωρίζω αν αυτό έχει σημασία κατά την επιλογή μας.
Προσοχή όμως σε αυτά με τη μονή σειρά που ίσως τύχει να σας τα πουλήσουν ως χταπόδια αλλά είναι μεληδόνες ή μοσχιοί κατώτερης ποιότητας από το χταπόδι, εφόσον υστερούν σε γεύση και το κρέας τους είναι πιο σκληρό.
Το χταπόδι θεωρείται αρκετά δύσπεπτη τροφή γι’ αυτό θα πρέπει να το καταναλώνουμε σε σχετικά μικρές ποσότητες και δεν ενδείκνυται για άτομα που πάσχουν από γαστρίτιδα, έλκος, οισοφαγίτιδα, παθήσεις της χολής αλλά και σε όσους πάσχουν από υπέρταση. Το χταπόδι ψητό στα κάρβουνα θεωρείται. Επίσης μια φρέσκια σαλάτα σαν συνοδευτικό βοηθάει πάντα στη διαδικασία της πέψης. Παρόλα αυτά όμως είναι τροφή χαμηλής θερμιδικής αξίας και φτωχή σε χοληστερίνη.
Ανάμεσα στα πλοκάμια και την κουκούλα βγάζουμε και πετάμε ένα εσωτερικό “δόντι” που έχει. Στη συνέχεια χαράζουμε τη σακούλα κατά μήκος, αφαιρούμε με προσοχή τα εντόσθια και καθαρίζουμε πάρα πολύ καλά εσωτερικά. Αφαιρούμε τα μάτια και το πλένουμε καλά.
Στο χταπόδι δε χρειάζεται ποτέ κατά το βράσιμο να προσθέσουμε αλάτι και νερό. Το βράζουμε ολόκληρο με ελάχιστο κρασί, περίπου 1/2 φλ. τσαγιού και 1-2 φύλλα δάφνης για 20-30 λεπτά σε σιγανή φωτιά με σκεπασμένη κατσαρόλα. Για να ελέγξουμε αν είναι έτοιμο το τσιμπάμε με ένα πιρούνι. Αν τσιμπιέται εύκολα σημαίνει πως είναι έτοιμο. Επίσης κάτι που θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι το χταπόδι περιέχει 70-80% νερό γι’ αυτό και μαζεύει πολύ κατά το μαγείρεμα και ιδιαίτερα στο ψήσιμο. Έτσι και η λαϊκή ρήση λέει “το χταπόδι βγάζει πάντα τον μάγειρα κλέφτη”.
Το χταπόδι σερβίρεται ψητό στα κάρβουνα (ή στο γκριλ σε μια πιο οικιακή εκδοχή), βραστό ως μεζέ/ορεκτικό με λαδόξιδο και ρίγανη, στιφάδο με κρεμμυδάκια, κρασάτο με ζυμαρικά… Φαγητό που σε όποια εκδοχή και αν μαγειρευτεί, ίσως εξαιρουμένου του στιφάδου, φέρνει στο νου την εικόνα της ταπεινής, αληθινής ομορφιάς ενός ξύλινου χειροποίητου τραπεζιού, μιας άβολης συνήθως καρέκλας από ξύλο και ψάθας, ενώ το μάτι φεύγει μακριά στην απεραντοσύνη μιας ηλιόλουστης θάλασσας καθώς τα πόδια τρίβονται αναμεταξύ τους να διώξουν την περιττή άμμο από πάνω τους.
Χταπόδι κρασάτο λοιπόν η επιλογή μας σερβιρισμένο με ζυμαρικό της επιλογής μας (σε αυτή την περίπτωση βίδες) μια εύκολη αλλά πάντα απολαυστική συνταγή με τα αρώματα και την οξύτητα της σάλτσας από το κρασί και τη ντομάτα, το σκόρδο, τη γλυκύτητα του κρεμμυδιού, την ξεχωριστή γεύση του χταποδιού να ισορροπούν πάνω στην απλοϊκή γεύση της βίδας, απόλυτα ταιριαστή σε υφή και ικάνή να αγκαλιάσει τη σάλτσα.
Χταπόδι κρασάτο με βίδες
για 4 άτομα – απαιτούμενος χρόνος: 40 λεπτά
Υλικά:
- 1 χταπόδι, 1 ½κιλό περίπου
- 1 πακέτο βίδες
- 1 φλ. τσαγιού ροζέ ή κόκκινο κρασί
- 2 φύλλα δάφνης
- 1/3 φλ. τσαγιού ελαιόλαδο
- 1 κρεμμύδι ξερό ψιλοκομμένο
- 1 σκελίδα σκόρδο
- 3 ώριμες ντομάτες ξεφλουδισμένες και κομμένες σε κυβάκια ή 1 κουτί ντοματάκια κονκασέ
- πιπέρι μαύρο φρεσκοτριμμένο
Εκτέλεση:
- Καθαρίζουμε και πλένουμε καλά το χταπόδι.
- Βάζουμε το χταπόδι σε μια κατσαρόλα με τα φύλλα δάφνης και 1/2 φλ. τσαγιού κόκκινο κρασί σε δυνατή φωτιά μέχρι να πιάσει βρασμό.
- Μόλις πιάσει βρασμό το κρασί, χαμηλώνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε την κατσαρόλα και αφήνουμε το χταπόδι να βράσει για 20 λεπτά περίπου. Στα 20 λεπτά τρυπάμε το χταπόδι με ένα πιρούνι. Αν τσιμπιέται άνετα σημαίνει πως είναι έτοιμο, διαφορετικά συνεχίζουμε το βράσιμο για λίγα λεπτά ακόμα.
- Βγάζουμε το χταπόδι από την κατσαρόλα και το αφήνουμε στην άκρη να κρυώσει. Όταν κρυώσει το κόβουμε σε μικρά κομμάτια.
- Σε μια άλλη κατσαρόλα με αλατισμένο νερό που βράζει, ρίχνουμε τις βίδες.
- Ξεπλένουμε και καθαρίζουμε την κατσαρόλα που έβρασε το χταπόδι και ρίχνουμε το ελαιόλαδο. Αφήνουμε το ελαιόλαδο να ζεσταθεί και σοτάρουμε το κρεμμύδι με το σκόρδο.
- Προσθέτουμε το χταπόδι, σοτάρουμε 1 λεπτό ανακατεύοντας συνεχώς γιατί κολλάει στον πάτο της κατσαρόλας και σβήνουμε με 1/2 φλ. τσαγιού κρασί. Αφήνω 1-2 λεπτά να εξατμιστεί το αλκοόλ, προσθέτω τις ντομάτες (ή τα ντοματάκια κονκασέ), πιπέρι και αφήνω να σιγοβράσει η σάλτσα για 10-15 λεπτά σε χαμηλή φωτιά.
- Σερβίρουμε τη σάλτσα πάνω στις βίδες.
Pingback: Χταπόδι κρασάτο με βίδες | e-mesara