Ένα παιδικό γαλλικό τραγουδάκι λέει: “Μου αρέσει η γκαλέτ, ξέρετε πώς; Όταν είναι φτιαγμένη ωραία με βούτυρο μέσα”. Galette είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στη γαλλική κουζίνα και για να προσπαθήσω να περιγράψω τι σημαίνει, θα μπορούσαμε να πούμε πως μοιάζει με μια επίπεδη, λεπτή, συνήθως στρογγυλή ή και άτσαλα φτιαγμένη ως προς το σχήμα της ζύμη, σαν τηγανίτα, ενώ άλλοι το ονομάζουν σαν κέικ που περιέχει αλμυρή ή γλυκιά γέμιση. Προσπαθώντας λίγο ακόμα να περιγράψουμε την γκαλέτ θα μπορούσαμε επίσης να πούμε πως μοιάζει με ένα είδος τάρτας την οποία όμως δεν φορμάρουμε σε μια ταρτιέρα παρά τοποθετούμε τη γέμιση απευθείας πάνω στη ζύμη πριν την ψήσουμε και διπλώνουμε τις άκρες της ζύμης γύρω-γύρω από τη γέμιση.
Στον γαλλόφωνο Καναδά με τον όρο γκαλέτ αναφερόμαστε σε είδος ζαχαροπλαστικής και πιο συγκεκριμένα σε μεγάλα επίπεδα μπισκότα. Με τον όρο Breton galette στις γαλλικές κρεπερί αναφερόμαστε σε αλμυρές τηγανίτες φτιαγμένες από φυγόπυρο (ή αλλιώς μαυροσίταρο) αλεύρι ενώ εκείνες που φτιάχνονται από αλεύρι σίτου και περιέχουν γλυκιά γέμιση τις ονομάζουν κρέπες. Η γκαλέτ είναι συνδεδεμένη κυρίως με την περιοχή της Βρετάνης όπου κατά καιρούς αντικαθιστούσε το ψωμί ως βασική τροφή χρησιμοποιώντας όπως είπαμε για να την φτιάξουν φυγόπυρο αλεύρι.
Την γκαλέτ μπορούμε να τη γαρνίρουμε με διάφορα αλμυρά ή γλυκά υλικά ενώ μια από τις πιο δημοφιλείς εκδοχές της είναι με τριμμένο τυρί έμμενταλ, φέτες ζαμπόν και αυγό μαγειρεμένο πάνω στην γκαλέτ. Για τη ζύμη της γκαλέτ χρησιμοποιούμε συνήθως αλεύρι, βούτυρο, λίγη ζάχαρη, λίγο αλάτι και λίγο νερό. Για τη δική μας γκαλέτ σήμερα για χάριν ευκολίας και εξοικονόμησης χρόνου (τον χρόνο θα τον διαθέσουμε για να φτιάξουμε υπέροχα καραμελωμένα κρεμμύδια) θα χρησιμοποιήσουμε μια έτοιμη ζύμη κουρού και θα την γαρνίρουμε με τα καραμελωμένα κρεμμύδια, τριμμένη γραβιέρα και φέτες σαλάμι αέρος. Η συνταγή είναι του chef Aνδρέα Λαγού, με ελάχιστες δικές μου τροποποιήσεις και μικροαφαιρέσεις καθώς εκείνος προτείνει να γαρνίρουμε τις άκρες της ζύμης με μαύρο και άσπρο σουσάμι πράγμα που εγώ παραλείπω με συνοπτικές διαδικασίες όπως άλλωστε έχουμε ξαναπεί. H galette μας αποτελεί ένα γευστικότατο ορεκτικό αλλά και εξαιρετικό μεζεκλίκι που θα συνοδεύσουμε με καλής ποιότητας τσιπουράκι.
Υλικά:
- 1 φύλλο ζύμη κουρού
- 12 φέτες σαλάμι αέρος
- 150 γρ. γραβιέρα τριμμένη
Για τα καραμελωμένα κρεμμύδια:
- 400 γρ. κρεμμύδια
- 3 κ. σούπας ελαιόλαδο
- 1 κ. γλυκού μαργαρίνη η βούτυρο
- 5 κ. σούπας τσίπουρο
- 1 κ. σούπας μαύρη ζάχαρη
- 1 κ. σούπας θυμάρι φρέσκο
- αλάτι
- φρεσκοτριμμένο πιπέρι
Εκτέλεση:
- Κόβουμε τα κρεμμύδια σε φέτες.
- Ζεσταίνουμε καλά ένα τηγάνι, προσθέτουμε το ελαιόλαδο και όταν ζεσταθεί και αυτό προσθέτουμε τα κρεμμύδια και σωτάρουμε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά για 6 λεπτά περίπου μέχρι να μαλακώσουν ενώ προσέχουμε να μη μας καούνε.
- Προσθέτουμε το θυμάρι, αλάτι, πιπέρι, τη ζάχαρη και σωτάρουμε για 2-3 λεπτά ακόμα.
- Σβήνουμε με το τσίπουρο και αφήνουμε για 1 λεπτό να εξατμιστεί το αλκοόλ. Χαμηλώνουμε τη φωτιά και μαγειρεύουμε για 8-10 λεπτά ακόμα.
- Προσθέτουμε το βούτυρο (ή τη μαργαρίνη) και αφήνουμε να λιώσει ανακατεύοντας συνεχώς.
- Ρίχνουμε τα κρεμμύδια σε ένα μπολ, τα αφήνουμε στην άκρη μέχρι να κρυώσουν αρκετά και να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου.
- Στρώνουμε λαδόκολλα σε ένα μεγάλο ρηχό ταψί και από πάνω απλώνουμε τη ζύμη κουρού. Πάνω στη ζύμη απλώνουμε τα κρεμμύδια αφήνοντας περιμετρικά ένα περιθώριο 1,5 εκ. περίπου.
- Πασπαλίζουμε με το τυρί και από πάνω τοποθετούμε τις φέτες από το σαλάμι αέρος.
- Διπλώνουμε το περιθώριο που έχουμε αφήσει από τη ζύμη και καλύπτουμε το υπόλοιπο με ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο.
- Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για 25 λεπτά. Τα τελευταία 5 λεπτά αφαιρούμε το αλουμινόχαρτο για να ροδίσει και το σαλάμι.
- Αφήνουμε τα κρεμμύδια να κρυώσουν πριν τα απλώσουμε στη ζύμη γιατί διαφορετικά θα χαλάσουν με την υψηλή θερμοκρασία τη σωστή υφή και τραγανότητα της ζύμης.
- Πριν απλώσουμε τα κρεμμύδια πάνω στη ζύμη τα βγάζουμε από το μπολ με τρυπητή κουτάλα για να μείνει το περιττό λάδι στο μπολ.
